Wąbrzescy strażacy dla Niepodległej

Z okazji setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości wąbrzescy strażacy wystąpili z inicjatywą upamiętnienia tego doniosłego wydarzenia przez wbudowanie symbolicznej płyty naprzeciw strażnicy OSP, tuż pod „Dębem Wolności”, posadzonym 4 czerwca 2014 roku. Uroczyste odsłonięcie tablicy odbyło się 18 października

– Kiedy drzewo wolności rozwinie swoją koronę, będzie trzymać straż nad odsłoniętą dzisiaj tablicą – mówili inicjatorzy pomysłu. 
Tablicę ufundowali strażacy z wąbrzeskiej Ochotniczej Straży Pożarnej, której zasługi dla wolnej i suwerennej Rzeczypospolitej dokumentują od ponad 130 lat. Płytę odsłonili: burmistrz Wąbrzeźna Leszek Kawski, dyrektor Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej Aleksandra Kurek, a także prezes Zarządu Miejskiego Miejskiego OSP RP dh Janusz Kopczyński, zaś poświęcenia dokonali duchowni z wąbrzeskich parafii ks. Kazimierz Śmigecki oraz ks. Jan Kalinowski. Uroczystość zgromadziła miejscowych strażaków, gości, samorządowców oraz strażacką i harcerską młodzież. 

Okolicznościowe przemówienie wygłosił prezes zarządu powiatowego OSP RP w Wąbrzeźnie Jarosław Herbowski. 

– Strażacy również mają  ogromny udział w dziele Polski niepodległej, gdyż przez wiele lat dbali  o zachowanie tożsamości narodu, języka, kultury i wiary podczas codziennej służby, a także konspirowali i walczyli zbrojnie z zaborcami – mówił dh Jarosław Herbowski. – Byli wzorem cnót obywatelskich ku pożytkowi kraju i polskiego społeczeństwa. To na ich działalności mieszkańcy naszego miasta i powiatu przez dziesięciolecia budowali poczucie bezpieczeństwa. Działalność wychowawcza, społeczno-polityczna i patriotyczna straży pożarnych zaowocowała w całej pełni w końcowym etapie I wojny światowej. Wielu strażaków przygotowywało się gorączkowo do ostatecznej walki o odzyskanie niepodległości. Zaobserwować dała się bardzo bliska współpraca straży z organizacjami niepodległościowymi i patriotycznymi, a zwłaszcza z Polską Organizacja Wojskową – przywoływał historię dh Jarosław Herbowski. – Wiele drużyn strażackich oraz poszczególni druhowie rozbrajali wojska okupantów, placówki żandarmerii i policji, a w pierwszych dniach wolności pełnili służbę porządkową w charakterze straży obywatelskich i milicji ludowej. 

Wielu strażaków ochotniczo wstąpiło do wojska polskiego. w tym do legionów Józefa Piłsudskiego, ponadto brało udział w powstaniach w plebiscytach- współdziałało w tworzeniu polskich władz administracyjnych i samorządowych – opisywał Jarosław Herbowski. – Data 11 listopada 1918 roku to termin doniosły i symboliczny, który został przyjęty z entuzjazmem przez całe społeczeństwo. Decyzja traktatu wersalskiego z roku 1919 o przyznaniu Wąbrzeźna, wraz z wyznaczoną częścią terytorium Prus Zachodnich, Polsce wywołało dużą radość polskich mieszkańców miasta. W tym też roku krótko przed wkroczeniem wojsk polskich wąbrzeska straż pożarna po przejęciu placówki przez polski zarząd zaczęła swoją odbudowę i rozwój.  Miasto Wąbrzeźno przejmowały jednostki Wojska Polskiego pod dowództwem gen. Stanisława Pruszyńskiego. 20 stycznia 1920 r. wybiła dla miasta wymarzona godzina wolności.

Na wąbrzeski rynek wkroczył uroczyście witany I Pułk Ułanów Krechowieckich. Dzień wcześniej opuściły Wąbrzeźno znienawidzone  oddziały „Grenschutzu”, zaś kontrolę nad miastem przejęła Straż Ludowa.  Od tego dnia rozpoczął się nowy okres niepodległych dziejów Wąbrzeźna, które weszło w skład odrodzonej Polski po 147 latach niewoli. Był to jednak trudny okres odbudowy niepodległości. Rychły wybuch II wojny światowej i mroczny okres komunizmu w znaczący sposób zahamował ten proces. Powrót na nowo do suwerenności i samorządności  rozpoczął się w 1956 roku, a w pełni wróciliśmy do samodzielnego i podmiotowego działania  po roku 1989 - podkreślił. - Jesteśmy więc spadkobiercami, a niektórzy z nas nawet świadkami, długiej i burzliwej historii naszego kraju i wąbrzeskiej straży pożarnej, która istnieje nieprzerwanie od 143 lat. Czujemy się w obowiązku, aby przechować pamiętać o wszystkich najważniejszych wydarzeniach i ludziach z tego okresu (...). Dziś w Państwa obecności odsłaniamy tablicę, na której uwidoczniony jest między innymi orzeł legionowy Józefa Piłsudskiego. My strażacy zapraszamy do wspólnego świętowania tak podniosłej rocznicy oraz codziennego budowania wspólnoty bez  nienawiści i pogardy, w której  będziecie mogli  Państwo liczyć na bezinteresowną i bezwarunkową pomoc nas strażaków – Rycerzy Świętego Floriana – w myśl naszej maksymy „Bogu na chwałę, ludziom na pożytek” – zaakcentował prezes Jarosław Herbowski. 

Uroczystość uświetniły poczty sztandarowe OSP Wąbrzeźno i Powiatowej Komendy Policji. Przed pamiątkową tablicą stanęła także harcerska warta honorowa. Na zakończeniu uroczystości dyrektor Aleksandra Kurek zaprosiła wszystkich uczestników do nowego obiektu biblioteki na okolicznościowy program przypominający czasy powrotu Wąbrzeźna do wolnej Polski.

(krzan)

fot. UM Wąbrzeźno