Syn wciąga rodzinę w długi

Tym razem zajmiemy się problemem jednej z Czytelniczek. Jej chory syn zaciąga zobowiązania, których nie jest w stanie spłacać

Pani Maria mieszka w okolicach Wąbrzeźna, ma pełnoletniego syna Krzysztofa, który wyjechał na kilka miesięcy za granicę i tam narobił długów, które teraz spłaca za niego rodzina. Pani Maria po powrocie syna zabrała mu dowód osobisty, myśląc, że uniemożliwi to synowi zaciąganie kolejnych zobowiązań. Niestety, Krzysztof zdążył nauczyć się danych potrzebnych do zawierania umów pożyczek przez internet i kontynuował zadłużanie. Niedawno okazało się, że syn Marii cierpi na schizofrenię. Co zatem może zrobić Maria, aby ochronić syna i rodzinę przed konsekwencjami decyzji podejmowanych przez chorego Krzysztofa? (imiona zostały zmienione)
Schizofrenia to poważna choroba psychiczna, polegająca na upośledzeniu postrzegania lub wyrażania rzeczywistości. Oznacza to, że decyzje, które samodzielnie podejmuje chora osoba mogą zaszkodzić jej samej czy osobom najbliższym. Gdyby pan Krzysztof był zdrowy, to oczywiście mógłby zaciągać kolejne pożyczki, nawet gdyby nie miał ich z czego spłacać, a jego rodzina prędzej czy później poniosłaby tego konsekwencje. Wtedy prawne możliwości zaradzenie temu problemowi byłyby bardzo ograniczone, zwłaszcza dla matki. Współmałżonek byłby w lepszej sytuacji, gdyż mógłby złożyć wniosek o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Jednak kiedy mamy do czynienia z osobą chorą psychiczną, wówczas prawo daje nam konkretne możliwości. Mianowicie możemy wystąpić do sądu z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie całkowite lub częściowe takiej osoby. 

Jakie są konsekwencje ubezwłasnowolnienia całkowitego? Osoba ubezwłasnowolniona nie może podejmować żadnych decyzji, a co najważniejsze dla naszej sprawy - nie może samodzielnie zaciągać kredytów i pożyczek. Dla osoby takiej sąd ustanawia opiekuna, w naszym przypadku mogłaby nim zostać pani Maria, która będzie reprezentować syna. Będzie podejmowała za niego decyzje, a także będzie zarządzać jego majątkiem (pod kontrolą sądu). Co jednak w sytuacji, gdy pomimo ubezwłasnowolnienia pan Krzysztof zaciągnie kolejną pożyczkę? Umowa ta będzie nieważna i pani Maria będzie mogła spać spokojnie. Jeżeli natomiast stan osoby chorej psychicznie nie uzasadniałby ubezwłasnowolnienia całkowitego, gdyż wystarczająca byłaby jedynie pomoc w prowadzeniu jej spraw, wówczas możemy złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie częściowe i ustanowienie kuratora, który czuwałby nad taką osobą. Jednak w omawianym przypadku, ze względu na fakt, że schizofrenia jest chorobą bardzo poważną i nieprzewidywalną, można skłaniać się w kierunku ubezwłasnowolnienie całkowitego pana Krzysztofa.

 Pani Maria powinna zatem jak najszybciej złożyć do sądu wniosek o ubezwłasnowolnienie całkowite swojego syna. Wniosek taki kierujemy do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby, której dotyczy. W naszym wypadku będzie to miejsce zamieszkania pana Krzysztofa. Dla mieszkańców Wąbrzeźna oraz Golubia-Dobrzynia i okolic w tego typu sprawach właściwy będzie Sąd Okręgowy w Toruniu, dla mieszkańców Rypina i Lipna – Sąd Okręgowy we Włocławku. Pani Maria jako matka jest osobą uprawnioną, aby taki wniosek złożyć, ze względu na fakt, że stanowi najbliższą rodzinę pana Krzysztofa. Żona ma również taką możliwość. Wniosek podlega opłacie stałej, która wynosi 40 zł. Ważne jest również, by przed złożeniem wniosku pani Maria uzyskała orzeczenie lekarskie, wydane przez lekarza psychiatrę o diagnozie i stanie psychicznym pana Krzysztofa. Taki dokument należy załączyć do wniosku. Nadto pani Maria musi szeroko i wyczerpująco uzasadnić, dlaczego jej syn ma zostać ubezwłasnowolniony. Wskazać w jakich instytucjach zaciągnął pożyczki, kiedy to było, jaka była wysokość zobowiązań. Należy również załączyć odpis skrócony aktu urodzenia, aby potwierdzić, iż wniosek składa osoba uprawniona. Pani Maria powinna również wskazać, czy to ona, czy ktoś inny ma zostać prawnym opiekunem jej syna i dlaczego, a także zaznaczyć, czy pan Krzysztof może samodzielnie stawić się na rozprawie, aby sąd mógł go wysłuchać. Trzeba się również liczyć z wydatkiem około 500 zł, który będzie stanowił zaliczkę na biegłego.
Jeżeli natomiast dochodziłyby dodatkowe okoliczności, tj. niemożność samodzielnego funkcjonowania w życiu codziennym, wówczas pani Maria może również starać się o umieszczenie pana Krzysztofa w Domu Pomocy Społecznej, ale to już jest temat na inny artykuł.

Jeśli chcieliby Państwo na naszych łamach zadać pytanie adwokatowi, prosimy opisać sytuację i przesłać mailem: redakcja@wpr.info.pl, w tytule wiadomości wpisując „Adwokat radzi”.