Sylwetki wąbrzeskich niezłomnych w WDK [zdjęcia]

Od kilkunastu lat 1 marca w Polsce obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Inicjatorem święta był Prezydent RP Lech Kaczyński. Z tej okazji 29. lutego w Wąbrzeskim Domu Kultury odbyła się prelekcja historyka Grzegorza Banasia pt. „Sylwetki wąbrzeskich niezłomnych”

Prezydent RP Lech Kaczyński, korzystając ze swego konstytucyjnego uprawnienia do inicjatywy ustawodawczej, w 2010 roku złożył na ręce marszałka Sejmu projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, jako święta państwowego, które będzie obchodzone w dniu 1 marca każdego roku. Uzasadnienie dołączone do projektu ustawy głosiło, że ustanowienie święta „jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (...). Narodowy Dzień pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata”.

Po śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego prezydent Bronisław Komorowski podtrzymał projekt. 3 lutego 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu dnia 1 marca Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Żołnierze wyklęci to określenie oddziałów działających w powojennej Polsce i toczących walkę, zarówno z wojskiem i służbami sowieckimi, jak i z podporządkowanymi im strukturami komunistycznego aparatu represji.

Grzegorz Banaś, nauczyciel historii w wąbrzeskim liceum, w przystępny i obrazowy sposób zaprezentował sylwetki zarówno tych bardziej, jak i mniej znanych bohaterów podziemia antykomunistycznego, działających na terenie powiatów wąbrzeskiego, brodnickiego i toruńskiego.

Prelegent przybliżył słuchaczom sylwetki żołnierzy, wśród nich znaleźli się między innymi Stanisław Róg, Julian Obrębski, Tadeusz Banaś (pochodzący z Dębowej Łąki), Henryk Siwoń (z Książek). W tym gronie nie zabrakło również kobiet, walczących z tym trudnym ustrojem - Marii Grand i Ireny Koźlikowskiej.

Jak opowiadał Grzegorz Banaś, za wierność swoim ideałom żołnierze ci niejednokrotnie zapłacili najwyższą cenę, tj. cenę swego życia. – Nawet jeśli udało im się przeżyć, przez kolejne 45 lat żyli z piętnem – jak to określała komunistyczna propaganda – „bandytów” i „faszystów” – mówił historyk.

Prelekcji towarzyszyła wystawa Wąbrzeskiego Stowarzyszenia Historycznego Towarzystwa Jaszczurczego, które zaprezentowało repliki broni oraz inne pamiątki z okresu tuż po drugiej wojnie światowej. Słuchacze ocenili, że wykład był ciekawą lekcją historii, dzięki której można było poznać kolejnych bohaterów, mieszkających w powiecie wąbrzeskim.

(krzan), Fot. (WDK)