Jak zrozumieć autyzm?

W czwartek około 70 osób wzięło udział w konferencji „Zrozumieć autyzm” w wąbrzeskim starostwie. Wśród uczestników byli nauczyciele, terapeuci, psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, pracownicy pomocy społecznej i Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie

Konferencja to jeden z elementów wspólnego projektu Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej oraz Stowarzyszenia Pomocy Osobom Autystycznym w Gdańsku. Jak podkreślają organizatorzy, jego celem jest stworzenie diagnozy potrzeb leczniczo-terapeutycznych, edukacyjnych i socjalnych osób dotkniętych autyzmem, mieszkających na terenach wiejskich i rozwijanie systemu specjalistycznego wsparcia. Ważne jest także propagowanie podstawowej wiedzy na temat autyzmu.

Problem wielu Polaków

W Polsce na autyzm cierpi ponad 300 tys. osób, w tym 160 tys. dzieci. Według specjalistów, to ogromny społeczny problem. – Istnieje wielka potrzeba uświadamiania społeczeństwa na temat autyzmu oraz potrzeb osób zmagających się z tym zaburzeniem, ponieważ to my musimy się dostosować do nich, a nie one do nas – podkreśla Emilia Ludwiczak, koordynator programu w województwie kujawsko-pomorskim. 
– Ograniczony dostęp do leczenia i specjalistycznych terapii, ale przede wszystkim brak wiedzy o tym schorzeniu to problemy, z jakimi spotykają się rodzice autystycznych dzieci, opiekunowie mieszkający na wsi i w małych miasteczkach. Dlatego w Wąbrzeźnie zorganizowaliśmy konferencję „Zrozumieć autyzm”, na którą zaprosiliśmy rodziców, opiekunów, nauczycieli oraz pracowników instytucji pomocy społecznej – wyjaśnia Justyna Przybyłowska, kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie.

Zdiagnozowanie autyzmu to dla rodziców początek walki o prawidłowy rozwój dziecka i akceptację społeczeństwa. Dla wielu osób to schorzenie jest cały czas niewiadomą i budzi lęk. – Od rodziców autystycznych dzieci słyszę, że często spotykają się z uwagami typu „Jakie ładne dziecko, a jakie niegrzeczne” – mówiła podczas konferencji terapeutka Zofia Brzeska. – Jednak zachowanie tych dzieci nie ma nic wspólnego z wychowaniem. Autyzm jest zaburzeniem neurorozwojowym, co oznacza zaburzenie rozwoju i funkcjonowania mózgu. Objawy to przede wszystkim trudności z komunikacją. To dzieci, które mają problem z relacjami społecznymi, dlatego są takie niezrozumiałe i nauczycielom trudno wydobyć potencjał, który w nich tkwi.

Konferencja = dobry pomysł

Uczestnicy konferencji uważają pomysł za potrzebny i ciekawie zrealizowany. – Osoby prowadzące znają problem od strony praktycznej. Widać było, że mają bogate doświadczenie w pracy z autystycznymi dziećmi. Prezentowały np. filmy z terapii prowadzonej w ośrodku szkolno-wychowawczym, rzeczowo i konkretnie przekazały uczestnikom wiele przydatnych wskazówek – ocenia pedagog  jednej z wąbrzeskich szkół.
Ważną funkcję wspierającą działania na rzecz osób z autyzmem pełnią poradnie psychologiczno-pedagogiczne. Ta w Wąbrzeźnie 1 września 2013 roku uzyskała uprawnienia do wykonywania zadań dotyczących wydawania orzeczeń z uwagi na autyzm/zespół Aspergera. Jak wyjaśniają organizatorzy konferencji, wśród głównych kierunków  działalności wąbrzeskiej PPP w tym zakresie można wskazać m.in. na rozpowszechnianie wiedzy na temat autyzmu i metod pracy z dziećmi autystycznymi, wczesną diagnozę autyzmu, wsparcie emocjonalne i informacyjne dla rodzin dzieci z autyzmem oraz wspieranie szkół. 

W naszej poradni dzieci z autyzmem mogą uzyskać np. orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego lub indywidualnego rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego (jeżeli stan zdrowia nie pozwala dziecku na realizację kształcenia w systemie klasowo-lekcyjnym, jednak niezbędna jest jeszcze opinia lekarza) czy też opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju (do rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego). W ciągu dwóch lat Zespół Orzekający Poradni wydał siedem orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego, trzy orzeczenia z uwagi na niepełnosprawności sprzężone, w tym autyzm/zespół Aspergera, jedną opinię w sprawie wczesnego wspomagania rozwoju, sześć orzeczeń o potrzebie nauczania indywidualnego. W powiecie wąbrzeskim mieszkają również dzieci z orzeczeniami wydanymi przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Grudziądzu, z którą samorząd powiatowy miał podpisaną umowę do 1 września 2013 r.

Kilka wskazówek  dla rodziców

Jak pomóc dzieciom z autyzmem? Warto pamiętać, że uczeń z autyzmem (zespołem Aspergera) ma prawo do zajęć rewalidacyjnych w szkole, zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej (w tym rozwijania uzdolnień), dostosowania warunków przeprowadzania sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych do indywidualnych potrzeb rozwojowych (zgodnie z corocznym Komunikatem Dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej), zwolnienia z nauki drugiego języka obcego. Od 1 stycznia 2016 roku w klasach, w których uczą się dzieci z orzeczeniem autyzmu, powinien pracować dodatkowy nauczyciel.

Wiele przydatnych informacji znaleźć można także w internecie, np. na stronach www.zrozumiecautyzm.eu lub synapsis.org.pl. 
 

Krzysztof Zaniewski, 
fot. nadesłane