Jak pomagają w powiecie?

W poprzednim wydaniu naszego tygodnika analizowaliśmy raport Najwyższej Izby Kontroli, oceniający skuteczność bezpłatnej pomocy prawnej. Jak sytuacja wygląda w powiecie wąbrzeskim?

– Uważam, że podstawowym błędem jest to, iż porady są udzielane tylko w Wąbrzeźnie – ocenia wójt gminy Płużnica Marcin Skonieczka. – Od początku proponowałem władzom powiatu, aby radca prawny dojeżdżał do poszczególnych gmin. Aby każdy dzień dyżuru odbywał się w innej gminie. Zwiększyłoby to dostępność usług dla mieszkańców. Łatwiej mieszkańcom mojej gminy jest dojechać do Płużnicy niż do Wąbrzeźna. Tym bardziej, że pomoc jest kierowana do określonej grupy, często dotyczy osób, które nie mają własnego środka transportu - uzasadnia wójt Skonieczka. - Moja propozycja została jednak odrzucona. Starosta Krzysztof Maćkiewicz stwierdził, że inne gminy nie były zainteresowane, więc nie będzie robił wyjątku dla gminy Płużnica. Może jednak warto byłoby zapytać mieszkańców powiatu o zdanie w tej sprawę? Być może udałoby się od przyszłego roku wprowadzić takie dyżury w każdej gminie, która udostępniłaby stosowny lokal? – rozważa Marcin Skonieczka.

Starosta sceptycznie patrzy na takie rozwiązanie

– Rozważałem możliwość uruchomienia mobilnego punktu nieodpłatnej pomocy prawnej. Niestety, dwie z pięciu gmin naszego powiatu nie posiadały lokalu, spełniającego wymogi określone w § 5 Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu udzielania i dokumentowania nieodpłatnej pomocy prawnej. Ponadto warto zauważyć, że gmina Ryńsk posiada swoją siedzibę w mieście Wąbrzeźno. Przyjęte rozwiązanie w zakresie utworzenia stałego biura nieodpłatnej pomocy prawnej gwarantuje dostępność adwokata lub radcy prawnego w pełnym zakresie tj. od poniedziałku do piątku, 8 godzin dziennie. Decyzja o lokalizacji biura w Wąbrzeźnie została podjęta z uwagi na centralne położenie miasta Wąbrzeźna oraz w związku z tym, że jest to centrum administracyjno-usługowe powiatu – tłumaczy Krzysztof Maćkiewicz.

Mimo pewnych mankamentów, starosta Krzysztof Maćkiewicz pozytywnie ocenia funkcjonowanie systemu w naszym powiecie. 
– Skuteczność tej formy pomocy wśród osób, które są uprawnione do uzyskania nieodpłatnej pomocy prawnej, jest wysoka. Docierają do nas pozytywne głosy mieszkańców powiatu, zadowolonych z oferowanego zakresu porad prawnych – mówi Krzysztof Maćkiewicz. –  Uważam jednak, że ustawodawca powinien rozważyć możliwość zwiększenia zakresu osób uprawnionych do uzyskania tej pomocy, co skutkowałoby pełniejszym wykorzystaniem potencjału już istniejących punktów nieodpłatnej pomocy prawnej i znacznie poprawiłoby wykorzystanie zaangażowanych środków – ocenia.

Jak system funkcjonuje w naszym powiecie?

W roku 2017 udzielono łącznie 519 porad w ramach npp, zaś od stycznia do maja tego roku - 211. Starosta Krzysztof Maćkiewicz wyjaśnia, iż koszt udzielonych porad w ubiegłym roku wyniósł 121 tys. 395 zł. Średnio daje to ok. 234 zł za jedną poradę.

– W powiecie wąbrzeskim w roku 2017 udzielano pomocy prawnej w dwóch punktach - jednym prowadzonym przez adwokatów i radców prawnych oraz drugim - prowadzonym przez organizację pozarządową – wyjaśnia starosta Krzysztof Maćkiewicz. – Z planowanej kwoty 125 tys. 208 zł wykorzystano środki w wysokości 125 tys.037,01 zł. Wydatkowana kwota obejmuje świadczenie nieodpłatnej pomocy prawnej realizowanej przez: radcę prawnego (30 tys.390,66 zł), adwokata (30 tys.334,50 zł), stowarzyszenie wybrane w drodze konkursu (60 tys.670,00 zł). Natomiast łączne koszty utrzymania biura to 3 tys.641 zł (3% kosztów udzielonych porad) – informuje starosta. 

Kto i w jakiej sprawie?

Na naszą prośbę starosta Krzysztof Maćkiewicz przedstawił szczegółowe dane nt. rodzaju udzielanych porad prawnych za rok 2017 i pierwszą połowę roku bieżącego. Wynika z nich, że najczęściej o pomoc zwracały się osoby w wieku powyżej 65 lat oraz młode (w wieku poniżej 26 la), a także osoby uprawnione do korzystania ze świadczeń pomocy społecznej i posiadacze Karty Dużej Rodziny. Z kolei dominującą formą udzielanej pomocy było poinformowanie osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym, o przysługujących jej uprawnieniach lub o spoczywających na niej obowiązkach, a także wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego. Mieszkańcy naszego powiatu najczęściej szukali porady w sprawach z zakresu prawa cywilnego (z wyłączeniem spraw z zakresu prawa rzeczowego i spadkowego), sprawach z zakresu prawa karnego, prawa spadkowego, ubezpieczeń społecznych, prawa do opieki zdrowotnej, sprawach dotyczących alimentów czy prawa pracy. 

Krzysztof Zaniewski